More About Me...

Another Tit-Bit...

"Tu lai takin a omlai thu thumte pen upna,lametna,leh itna hi a,tua thumte sung panin ITNA mah a thu lianpen ahihi. (1Korin 13:13)

August Kha ZO VON TAWI MAGAZINE

LUNGKIA KEN!
Isai 41:10

I leitung nuntakna ah ka ngaihsut teh i tuahtheih det leh i guallelh theih ntawntung na pen lung kiatna zong namkhat a kihel dingin ka ngaihsun hi. Lungkit natna pen tu laitak a i gengen AIDS, SARS cih natna te sang a lauhuai zaw ding in ka ngaihsun hi. Kawlgam bang tu lian dinmun tawh ngaihsun leng lungkiat natna avei tampi omdingin ka ngaihsun hi. Tua ahih man lungkiat theih nang nam tampi tak om taleh i omna tekpan lungkia ken cihtawh tha lakhawm dingin Topa min tawh hongzawn ing. Topa’n lung kiat theihna pan hong honkhia tahen.
1. I ki sapna hongpia Topa ahih man lungkia keini. (Sawltak 3 : 1-10)
Hih sawltak alian 3 sung i etteh nisim a hoih kongkhak gei ah a tuden khebai mipa’ nuntakna i mu hi. Hihpa lunggulh pen hoih kongkhak gei ah a paimi khempeuh tungah nisim a nek leh a dawn lei nading sum ngahding lamen in a tuden ahi hi. Ahih hang Peter leh John te tua khebai mipa khiang a pai uhteh khe baipa’n a ngetngei bangin sum leh pai lamen in nangen ahih hang Peter leh John in limtak in hong en-in Kong piakding uh ngun leh kham sum leh pai neikei ung ahi zongin kaneih Jesuh mintawh dam in a cihteh a siakmit te hong hatpah in lam in diang in Topa min phatpah hi. Mi dangte’n a muh uhteh hihpa hoih kongkhakgei a om khebaipa hilo a hiam ci-in lamdang asa uhhi. Hihpa a ngetpen sum hi a, a ngahpen damna hi. A nget ngahlo-in a ngetloh damna ngahhi. Mizo te’n “ka dilloh zawk malsawm na” a cihbang hi. Ama lamet ngahleh khutdawh ngen tawntung ding a, ahih zong damna a ngah khit teh khutdawh ngen nawnlo hi. Pasian pen i ngetkhempeuh hongpia Pasian hilo in i ki tangsapna hongpia Topa hi.Gentehna; khe liamkhat zato kah in Doctor pa’n a liamna velsak in nangpen namit hoihloh hang a na telmuh theilo nahih man nakhe liamhi ci-in a liamma tuamsak lo-in a mit ah mitna za nuhsak ci hi. I kisap taktak pen na khempeuh i kipatna thupha nak Jesuh hi masa thei mawk hi. Tua ahih man lungkia kei ni. I kisap lian hongpia leh a kicing sakpaTopa neite i hihman lungkia kei ni.

2. Lamet na hong guan Topa hi lungkia kei ni.
(John 19 :20- 23)
Nung zuite nuntak na lung ngai leng a muan mahmah uh a makai pa uh migilo te’n man bek hilo sing lam teh tungah thahsak lailai ngaihsun taktak leng i makai pa om nawnlo ahih teh bangbang i ci tei ta zongin piang thei nawn mahmah kei i sep ngei sa tek mah sem ni ci a ki khenthang nophuai ding dinmun leh lung kiat huai mahmah dinmun hi. Ahi zongin nung zuite Jesuh sih khit teh alahsa lampi tawn in a Topa uh a sihma a a makaihna sa mah bangin pongman takin na kikhawm uhhi. Topa a thawhkik teh nung zuite mawk nutsiat loin amaute khiang ah kilang a Nopna ngah ta un ci’n awnem taktawh hopih hi. Lametbei leh lung kiat huai dinmun ah i om laitak nangawn in Nopna ngah ta un ci a nung zuite a hopih Topa pen eite tawh hong omkhawm Topa hi. Tua Topa nei ihih manin lung kiat huai lo hi. e.g. Na lung a kiat leh a kiading teng kiasak lecin a kahtoh loh phamawh hi. Lung kia ken lametna hong guan Topa hi.
3.I nuntakna hong ki lamdang sak Topa hi Lung kia ken.luke 5:5
Hih Lai Siangtho mun i et teh ngaben tawh a ki vak Piter te’ nuntakna enleng zan tawntung ngabeng in ngasa a mat lohna uh ki mu hi. Nga ben tawh ki vak khat in ngasa zia thei mahmah dingci leng ngasa a mat loh pen lamdang sak huai thu khat hi. Zan thapai ngen khuhin man lo hi. A lung kia ngeilo te mah Topa’n a nung zui ding a nasam hi. Lung kia lo cih pen lung kiat huai mahmah pan a lung kia lote himawk hi. A lawhcing ngei lote pen a lung kia pahpah tehi a mi lawhcing te lung kiat nading dinmun pan a lung kia ngei lote hi. Lung kia dikdek a om Peter khiang ah Jesuh nai a na Ngen a thukna ah pai in a cihteh nang nacihleh ka pai ding hi ci’n tui thukna mun ah a paih leh ngasa tampi tak man hi. Thuman na in lawh cin na hi. Jesuh Peter khiang ah tu a kipan nga man te bek hilo in mi a man te kong suaksak ding ci’n a nuntakna ki lamdang sak mawk hi. Peter in a nga ben na teng nusia in Jesuh nung zui pahhi ei hileng nunglam en kawm in ka Innkuan pih te bangci nuntak ding cikha ngelding hi hang. Hih ka kivak penpen leh ka ki vakna pi himawk a ci a lung kiat huai mahmah khat hi. Peter in Topa aw kei mawh neimi kahi kei khiangpan taikhia in cihi. Topa tawh i kimuh teh mi mawh na bek a mu te hilo zaw in Peter bangin ei leh ei i mawhna kiphawk ding thupi mahmah hi. Peter a nuntakna a ki lamdang sak leh a khel pen adang na te hilo-in Jesuh bekmah hi. Na nuntak na hong ki lamdang sak ding pen leitung na dang tuamtuam te hilo-in Topa bek mah hi. Lung kia kei ni. Lung kiat huai na tampi tak om taleh Topa en in kalsuan ni. Topa’n na nuntak na hong ki lamdang sak ding hi. Haleluijah Topa min thang tahen. A men
Sia Khualno
Korea

ZAT TANGZANG LAI MAL PAWL KHAT
:-[ sadness
:-/ confused
;-] Winking face
B 4 Before
BTW By the way
C U see you
CWOT Complete waste of time
FYA For you are amusement
GL Good luck
H&K Hug&Kiss
HRU How are you
JK Just kidding
L8 Late
LOL laugh out loud
NojB None of you are Business
Plz’ Please
QT Cutie
ROFL Roll on Floor laughing
S’up What’s up
TTT Thought that too
(when some one types in what you were a
bout to types).
MANGNO

NA THA ANEEM LEH THA NEEMTE HA’N THAWN IN
Lawm aw hih thu lu na muh ciang lamdang nasa phial hia? I tha neem laitak tha neem mite bangcih han thawn thei peuh mah ding cih na ngaihsun maw,? hi mah hi, hi ci ngaihsut le-cin ahi thei lo ding tawh ki bangmah hi, lung ngai khawm ni maw.
Hih leitung i nuntakna ah, khat vei leh nuamna, khat vei leh dahna, khat vei leh tha neem zawngkhalna, khat vei leh tha hat a gualzawhna tuak khak loh a pha mawh leh a ki tuak lo thei lo, tuakkhak loh apel mawh thu hi a, a diakdiak in ei Pasian thu um zo vontawi ten hih bang dinmun i tuah hun ciang bangcih tha la thei ding i hiam cih leh, a masa in nang leh nang na lungsim khensat na leh na ki zawh na lo tawh, hih leitung ah hong heh neem zo ding leh na tha hat theih nading om lo hi. Tua ba’n ah Pasian tungah tha la ning,na cih leh zong nang lungsim ki zawh na leh na khensatna, a om kei leh hi thei lo hi. Bang hang hiam cih leh Pasian in tha hong dim zo in teh, ong tha hatsak zo in teh, Pasian kiang bek ah lungnopna kim om hi ci a, na lungsim khensatna, nang up nang muanna kisam hi.
Lawm aw na nuntakna sungah tha neem na khat peuh na tuah hun laitak in, na gei a om, na nai a om tha neem mi khat peuhpeuh han thawn ding hi teh. Paul in bang bang na gen hiam cih leh ka tha neem laitak in, a tha hat ka hi zaw a, ka tha hat na suang lo-in, ka tha neem ka suang zaw hi ci hi. Tua ahih man in na tha neem laitak in na tha neem na suang ding cin a, lawm aw kei zong maw hi bang,hi bang na tuak kha ngei in maw! hih bang da’n i tuah ciang ki tha neemsak ding hi lo a, tha i lak ding hi zaw hi ci-in hoihtak tha pia in, va heh neem le cin, a mah bek in a tha neem na pan, tha hatna ngah lo ding a, nang heh nepna teng mah in nang zong na tha neem na pan tha hat gualzawhna ngah ding hi teh. Na ki sin dih ve! Ka lawmpa ken han thotna piapia ing a, kei tha neem den ding maw cih na nalungsim ah hong ki lo ding a, na nih un na tha neem na uh pan tha hat in gualzawhna mu ding hi uh teh. NA THA A NEEM LEH THA NEEM MITE HAN THAWN IN. A men.
T-Mungpi
SENPAU KI SINNA
part 4
Nungkha a i kisin pen nasep dawpdan, boss khat tawh kiho dan hi-in nasep zongte ading ki mangthei dingin ka um hi. Tukha bel lawmta khat phone kiho dan sinkhawm ni.
1. Helo .... Thangno maw? kei Paupu hi’ng ei.
- Wei .... Thangno a? ngaw hai Paupu a.
2. Aw .. Paupu maw? damdam nahia? bang thu om a? tuni phone lah nong sam seisai a le.
- Aw ..... Paupu a? Nei ho mo? yau me si a? kam yat nei ta tin wa pei ngaw ke.
3. Bangmah thu phamawh omkei. Kong phawk luat manhi. Ki ngahlo maw leh?
- Mo me si la. Ngaw ho kawi ci nei jet. Um haw yi ke me?
4. Nang’ kei hongphawk cileng lungdam huai mahmah ei.
- Nei kawi ci ngaw a, ngaw ho hawi sam.
5. E! lawm sum 200 khawng nong tawipak zodia? Inn lam sum ka khakkul ding hive aw. Khasum lah sang naikei mawk ing.
- Ei! phang yau ce yatti chin yi pak man tak mo? Ngaw yiu song khei fan ok khei ka. ngaw cung mei chut liong a.
6. 200 bel neilian sam keng. 150 khawng lave leh.
- Ngaw mo yi pak man ka. Nei law pak um man la.
7. Ki ngahlel e. Tua aihleh keima’n zing teh ongla ning maw.
- Ok la. Kam yong theng yat ngaw lei law la.
8. Nong paihun ding hong theisak kik ou maw.
- Si kan pei ngaw ci to nei kei si lei a.
9. Na cih tak in.
- Si tan la (chin chai la).
# Tin wa = Mei muhloh tongsan (phone)
# Jet = Bek mah (only)
# Hawi sam = Lawp, nuam, lungdam
# Phang yau = Lawm
# Yatti = Tawm khat
# Ok khei = Inn
# Law = La (take)
# Ce = Pu, tawi
# Theng yat = Zing ciang
# Si kan = A hun
# Kawi ci = Phawk
Maikha ciang ki mukik ni.
Ki deihsakna te mawksuak kei tahen
Viecy.
LUNGSIM LIMLANG
nungkha azom..
15. A HI ZEN TAM?
1. Zomi it ing ci napi a,
Zomi deih lo teenpih lo lai;
Nam dang teenpih thupisate,
Zomi it tak a hi zen tam.
2. Zomi it ing ci napi a,
Zomin deih lo zahpih sawm lai;
Nam dang min peuh thupisate,
Zomi it tak a hi zen tam.
3. Zomi it ing ci napi a,
Zopau theilo theih sawm lo lai;
Nam dang pau bek thupisate,
Zomi it tak a hi zen tam.
4. Zomi it ci napi a,
Zolai theilo theih sawm lo lai;
Nam dang lai bek thupisate,
Zomi it tak a hi zen tam.
5. Zomi it ing ci napi a,
Zo ngeina hoih kan sawm lo lai;
Nam dang ngeina thupisate,
Zomi it tak a hi zen tam.
6. Zomi it ing ci napi a,
Zo an duh lo thusim lo lai;
Nam dang an bek thupisate, Zomi it tak a hi zen tam.
7. Zomi it ing ci napi a,
Zo meel puak ding maizum lak lai;
Nam dang meel tawh kizep sawmte,
Zomi it tak a hi zen tam.
8. Zomi it ing ci napi a,
Zo van neih ding maizum lak lai;
Nam dang van bek thupisate,
Zomi it tak a hi zen tam.
16. HOIH LEH HOIH LO
- En’na hoih a, hazat hoih lo.
- Zahtak hoih a, kihtak hoih lo.
- Etteh hoih a, kiciin hoih lo.
- Kipaak hoih a, kisialh hoih lo.
17. DIHDIH
- Khuasung vak nop laitak leengla neih dihdih.
- Inn ciah nop laitak niangtui sa ki piak dihdih.
- Ihmut nop laitak kiphot vat dihdih.
- Khuasung vak laitak kikhawlsak dihdih.
Rev. Job Thawngno
Maikha ciang aban zom kik ni...
MIHING HAMPHATNA BULPI
Mihing hamphatna (human rights) i cih in bang hiam? Hamphatna ( rights = hamphatna ci’n kizang hi.) i cih in ngah theihna, sep theihna, neih theihnate ahihi.Tua hamphatna te i zatna ah midang te hamphatna sukha lo ding (or) khaktan lo ding ciang bek zang thei ding hi. Cih nopna in mikhat i hamphatna dingah midang te in mawh puakna nei hi.
Hamphatna in mihingte kisapna zui in kikhen khia thei hi. Tua kisapna i cihpen nopsakna, hauhsakna leh nuntakna ding a, a lo theilo a kisam te ahihi. Nang pen gam khat sunga teng mihing khat na hih man-in na ngah dinga kilawm hamphatna te ngah theihna na nei hi. Ahih keileh thukham (Law = thukham ci'n kizanghi.) zui in na ngen thei hi.
Mihingte hamphatna pen thukham zui in na ngenthei hi ci'n na gen hi. Tua ahih leh mihing hamphatna in thukham i seh khenkhat a hihiam?
Hi mah hi.
Bang thukham i sehkhen a hia leh? Leitung bup mihing hamphatna tawh kisai thukham (International Bill of Human Rights) i sehkhen a hihi.Tua thukham sungah zong leitung bup mihing hamphatna thuguipi te a bultu pen ahihi. Leitung gam tampi te in a mau gamsung thukhunpi (constitution = thukhunpi ci'n kizang hi.) leh thukham sungah mihing hamphatna thuguipi te gelhlut in vengbitna nei uhhi.Tua banah kumpi tampi te in " a mau gamsung mipi te hamphatna leh suahtakna te zungkip nading in" mihing hamphatna tawh kisai leitung bup thukimna laipite ah letmat thuh (signature= letmat thuhna ci'n kizang hi.) in vengbit uhhi.
"Suahtakna" i cih in "hamphatna" tawh kibang ahi hiam?
Thukham or thukhunpi zui in ci leng kibang mah hi. Bawlsiatna (torture=bawlsiatna ci'n kizang hi.) pan suahtakna pen bawlsiatna thuaklohna ding in gamtat ding teeltheihna ding tavuan i nei hi.
Banghang in hih thukhamte pen leitungbup in thupi sak in theihpihna (recorgnitionfiltered= theihpihna ci'n kizang hi.) nei ciat hiam? Ahang pen mihing hamphatnate khuavannuai tangkona (Universal Declarition of Human Rights-UDHR) kam honna ah teltak in kimu thei hi. Tua in "a kiluah suk mihing vang (dignity= vang ci'n kizang hi.) leh mihing khempeuh i ngah ding hamphatna te thukim theihpihna in mihing te i suaktakna, thuman diktatna( justice) leh kilemna te tulpi a hih" cih ahihi. Mihing hamphatna te nelhsiahna leh zahtak lohna (simmawhna) in hai gamtatna a hihna honglak hi.
Thukhualna, lungduaina tawh pilvang tak a nasep ding a genbehna ah:-
"Hiamgamna leh nengniamna te pan suahtakna ding in lam tawpna ah mihing te in a lothei lo a sisan naisan tawh a gilo ukcipna doding dinmun a tun ma in mihing hamphatna te thukham tawh vengbit huai hi" cih ahihi.
A kaikhawm: Tual Khan Suan
NA-ITNA HONG CIAHKIK CIANG IN
Guui masa
Na-itna nakiang ah omcip den-in hong vaksan(hong pawtsan) ngeikei leh tua itna na neihpen asi, atanglo, ahinglo hiding a, asi itna in khang theilo, pung theilo, lianzaw theilo ahih man-in dawn suang theilo-in paakthei ngeilo ding a, gah ngeilo ding hi. A gahlo kungte kiphuk ding a, meiphual sungah kikhuul ding ahih man-in ineih it-na asi maw, ahing, agah thei cii maw, tak neilo cii maw cihthu itheih ding thu masa belbel ahi hi.
Itna pen a nungta ganhing bang-in vak kawikawi, leeng kawikawi icih ciangin a thulamdang hi tuanlo hi. Itna pen khatbek ganhing bang a om hilo in tui bang a aphul den, cencar natna bang a zung nei, guinei hi a, tampi luangkhia taleh beilo kanglo ahihbang mah-in luangkhia keileh zong tampi kikholthuah tuanlo hi. Tuibang in aphulkhia icih hangin luangluang a tuipi sungah a kikhol ding hi tuanlo-in ganhing bang-in hong ciahkik ding hi leuleu hi.
Topa pha Jesuh’ thu a-um azui mi khempeuh in itna thu ataangpi-in kitheiciat hi. Topa pha mai azong st. Paul, st. John leh st. Peter te-in itna thu naksutdiak uh ahih man-in amau te’ tung tawn-in itna thu imu thei hi. AD kum 100 kiim lai pekpan a gen-uh, a gelh-uh thute hi napi-in kum tulnih bang sawtkhin taleh kisuutsuut lai veve in, a muii tuum taktak kikhalo laizen ahih man-in suutphat mahmah ding akilawm, akisam ahi hi.
Thu khatpeuh igen ciang-in gen koppih omleh kitel baihdiak ahih man-in, “bang hangin itna muii tuum khalo ihiam!” cihthu gen koppih thu nihtawh inei dinghi. Tua thunih te in “UPNA(faith)” leh LAM ETNA (hope) ahi hi.UPNA, ITNA, LAM ETNA hih thumte in azia, atong, apiandan akibang hi-in pumkhat zong kici thei hi. Hih thuthum te kikhen ngeilo in khat azung, khat akung, khat ahiang hi a, hunkhat sungin gahkhawm uhhi.
A khangcing nailo thu-um te st. Paul in thu ahilh na sungah “Upna, Itna leh Lam-etna te sungpan Itna a lianpen hi” a cih ciangin thu-um mite in itna a lunggulh nate a khanding a deihna uh hi a, Itna leh Upna, Lam-etna tepen akizom, puumkhat ahi hi. Tuabang puumkhat ahih na st. Paul in theitel ahih man-in “Itna” mal genleh mite’n maingap tuamding, deih tuamding a, tua itna a neih nak-uh leh upna leh lam-etna anei khin hipah cihthu a muhkhitman ahi hi.
Gen koppih dangkhat en lehang “Pa, Tapa, Kha Siangtho” hih sapna thum te-ah “Itna, Upna, Lam-etna” mahtawh a lawhna kitelmuh thei hi. “Pa” i-it leh “Tapa” a it i hih bangmah-in “Kha Siangtho zong a-it ihi pah hi. Tapa ineih leh Pa zong inei pah a, Kha Siangtho zong inei pah hi. Tua mah bangin Itna ineih leh Upna leh Lam-etna anei khin ihi pah hi. Tua ahih man-in mit tawh muh theihloh hih itna pen asi ahih hun-in bangmah lo ahi hi.
A hing itna ahihleh i khiangpan paikhia in gamtang(move) ahih man-in hong khang-in hong gahkhia peetmah hi. I neih itna’ gah leh gui ane, adawn, a-ngahding eimah i hihet kei a, midang khatpeuh in a-ngahding ahi hi. Hibang gah leh gui eimah in ane, adawn bang hile hang tua itna a paikhia nailo ahih man-in itna hinailo thamlo-in huaihamna hong suak hi. Tua ahih man-in itna a paikhialo sil khatpeuh ciahkik cihbang omngeilo hi.
Itna a paikhia cih ciang-in kam paukhia, semkhia, gamtakhia ahi hi. Tuabang gamtatna omkei leh itna in asi ahi hi. Tua ahih man-in st.John in “naute aw! i itna pen kampaubek tawh hisak lo-in. gamtatna tawh a kilak itna taktak hisak ni.”ci-in hong zatna i thei hi. Itna mah upnathu ahzong st. Jame in “ sepkhiatna omkei leh tua upna asi ahi hi.” ci-in hong hilhna i muthei hi. Tuabang teng ahih man-in itna cihpen gamtatna, sepkhiatna i cithei pah hi.
Itna gahte a taangpi-in namthum bangin en lehang; deih sakna tawh thuman hilh pen aselpan, itna sel(bud) cihtheih hi-in, tua i deihsak mite’ etteh ding thumaan gamtat hoih te i neihzawhna pen asel hi nawnlo in dawngta a hih man-in itna dawng i ciding hi. Etteh tham cing baan ah mite huhna; sum leh paai tawh, thagui thatang tawh, sil khatpeuh tawh, thu khatpeuh tawh sepkhiat nate pen ahiang meeng itna i ciding hi.
Itna sel sungah itna tawh, deihsak natawh tu te ta te thuhoih hilh-in, khazih sung a sanggamte thumaan thutak thuhoihte deihsakna tawh i hilh ciangin itna sel anei mi i hiding hi. Deihsakna lungsim tawh hih i laigelh tezong itna sel dingin i sangtheiding hi. Itna sel pen thu hilhna hoih ciangbek hipan in a neutawh a kibat zenzen hangin itna neu himah lehzong a khial thuhilhna, a manlo lamlahna te i hihkhak leh itna neu hi napi’n mawhna lian suakding hi.
Thuhilhna, lam lahna a phate bawlzo-in, i hilh mite’ etteh dingin gamtat hoih, kampau khum ineih hunsung in itna dawng i hih manin nakpi-in deihhuai, etlawm a naudawng kingkeng te i tawitawi nop, i pompom nop mahbangin a deihhuai, a iplahhui laitak i hita hi. Tua pen itna lian hituan zonailo a hih hangin ze-etna sungah kituuk kha, kipuuk kha lehang tua naudawng i batna pan-in itna sel na-ngawn vulsuksuak thei sese hi.
Ahi zongin a vulsa i itna a selpha kik dingin naudawng bangin itna dawng i ngahkik nadingin Hehpihna a lamdang leh mawh maisak na lamdang tawh a kidim Topa pha kiangah i thuum ciangin i mawhna hong maisakding a, i hihna ngeibang i tungtokik theiding hi. Mikhat kamkhuum tawh i hopihden sawtpi hita leh hong phinphin in a tawpna ah kamkha i zat giap ciangin i zatsa kamkhumte man neilo hong suakngiau hi. Topa in hih theihloh nei saamlo hi.
A hiangmeeng itna pen i muhsa mahbangin kihuhna cihthu ah; an leh tui tawh kihuhna, zatui zaha tawh kihuhna, sep leh bawltawh kihuhna, sum leh paaitawh kihuhna te i muhnawhpen leh i theihpen ahi hi. Kihuh cihciangin i theihna ah mihau kicithei diakte in cimawh genthei te huhna hipi pen hi. Mihau phincil pawl aom hangin acingh (pianuam, huhnuam) zong om zeuhzeuh sam a, nek leh dawn, sum leh paai tawh huhna a bawlzo mi tam simsim hi.
Mihau te-in mite a huh ciangin lam-et nei ciat uhhi. Hih lei nunna sung a ding a lam-et uh lehzong ngah veve uh a, bangmah zong a lam-enlo te nangawn in a kaaikiik ngahthei uhhi. “Na vawh bangin na atding” st. Paul in a cihmah bangin tuabang huhkhiatna anei mi peuhmah in ngahkik hamtang zaw uhhi. Ahih hangin amau’ lam-etna zah ngahlo a kisa mizong a diil-in om leuleu a, ngahzo a kisakloh manin a kamsung pan gensiatna hong pusuak theiden hi.
Gensia cihthu kalkhahpak lehang; gentehna in ka lawmpa pen a cihmawh laitak zakhat tawh kahuh hi. Tuapen a leitawi (leitawi pia) kahi hiam, a huhngiat kahi hiam cihpen ka khensat siangding kisam hi. A huh kahih leh a kaaikiik lam-en loding, leitawi pia kahih leh hongloh ciangin zakhat hipeuh leh a kimai hipah hi. Upmawh loh pi-in hong tuahpha vat-in kaleitawi piak zakhat bekmah hongloh geu mawk ahih man-in kaphun peuhmah leh mi gensia kahiding hi.
Upmawhloh pi-in hong leitawi sumpen mangngilh maw bangmaw khat-in hong piakei leh hong piakloh nathu kagen pen mi gensia kahikei hi. Leitawi lo a huhna ahihleh thakhat-in tuapa honghau veva-in kei hongphawkkei lehzong ka khasiat theih hizenzenlo hi. Huh cih ciangin lohkikloding-in lungkim in piakhia cihna ahi hi. Tua pipi mahin hong mangngilh, zumhuai, mi gina lo vacileng mi gensia kasuakpah a, ahuhngeilo hileng amawh lo ding kahi hi.
Thupat lam a laikhil thumna-ah, “Itna muuituum kuama’n khalo” i cihpen hihthu ahi hi.mikhat sum leitawi i piak ciangin hong lohkikding hinapi ahuh i kisa hi. Mikhat i huh ciangin lungdam hong kokik keileh i gensia hi. Itna bang ahihiam cihthu st. paul in Corintian te a laikhatmasak na 13 sungah i muhbangin atung a sepna te itna pan aluang hitheilo hi. Tuabang tampi a om man-in “itna muuituum kuama’n khalo” ici hi.
“Ken a laizang teekteek mah kha ing” na cih a thuman taktak ahih leh nalotkhiat na-itna thautang hong ciahkik ciangin thauneu nazat hinapi-in meetpi-tang suakding hi. Banghanghiam cihleh i lotkhiat, i khiangpan a paikhiat hun pan-in a nungta hi a, khangkhang in hong khanliat khit ciangin a paikhiatna innmah hong zuankik a, tuahun ciangin lungdamna leh kipakna-in lianmahmah hi. Ahi zongin tua tawh maaita hi.
Zo Khai
maikha aguui 2 na zom kik ni...

KA OMMUAN-IN NGAIHSUN ZEL ING
Mikhat hong ki niamkhiat pianin hong omleh, kineumuh zel.
Mikhat in tawmkhat hong hilhpian leh, ki phasak kitheisak kici zel.
Mikhat in tawmkhat hong zahtak bawl in hong kidotbawl leh lah, ei leh ei hi kisa kha zel.
Mikhat in aituam ngai-in amah leh amah honggamtang pian leh, hong kidong leh cizel si apanpih lah hi tuanlo.
Nang Van Kim Za Khup(Tuitawh)
Laaizom laihawm a 5 na pan kila kik hi.

"ZOMI"

Z = Zankhua sawtzong,nitak sol leh zingsol khavang tang hieuhiau nuai ah,zailai ngumngek pawlkhat khaubang suutsuut.....Khuangbul lam aa ten,hong pan vou...
O =Omdan khawldan tong kong sandan,namel nathaang neicih maw,cingpian,cingpian,cingpian,
cingpian,dandan ee,cingpian dandan ee.
Cingpian dan ee,mual tumtai aw,Paallai kongloh zodiam maw,cingpian,cingpian,cingpian dandan ee,cingpian dandan ee..
M =Mawngbang kikawi lieiliai khawm in;A Pipi(Pilengtonghoih)na Zozu hihlam hong hawmphei Oo,Khai!nuamei,naumei.....
(a) Eiteng khawlkhawm atuam om lo,vannuai cipeuh kuul-a piang,pianpih laizom te hi ngeingei e;
(b) Pianpih laizomte hi ngeingei e,tungsung lam-puan ka zawn' pihte hi ngeingei ee.......
I =Itna damtui aluangna gam,beh leh phung tenna gam,U leh Nau kicinna..Aw..Aw...ZOMI cih akhiatna......

LAI SIANGTHO LO-IN KI TUNG KEI

Cin pui (Lophei)

December kha hong tung simin Zeisu suahna mun hi ding hi cihna muna kilam Bethlehem khua-a the Church of Nativity kici biakinnah kikhawm dingin mitampi pai den hi. A va pai zo lote in zong Zesu suahna thu le suahna mun Bethlehem ki phuah late I ngaih hun a hi hi.

1865 lungdam bawl ni in US tangval khat in mikim ngah khak loh hamphatna ngahin tua biakinn ah thugenna va nei thei hi.Jerusalem-ah tung masa a, tua panin 25 ni in Bethlehem-ah sakol tuangin pai hi. Zeisu suahna mun tektek-ah Zeisu suahna thu gen ding ci in lawp mahmah hi. A tuama kum 1800 val lai-a tua kiima thupiangte ngaih sun kawmin Bethelehem lamah hong paipai ta hi.

Sanggam melmak hunin tuucingte in vantungmite lasak a zakna munuh nawk phei hi. Kha vaang tang hiuhiau nuai-ah Bethlehem khua kigal muh ci-iciai ta hi. Kikhawm dinga pai mite in meisel de-in pai lingling uh hi. Betelehem khua lah dai khipkhep hi. Tua ni-a The Church of Nativity ah Zeisu suahna thu a va gen theih pen mangngilh thei lo hi.

A pastor sepna Holy Trinity Church, Philadelphia , Pa hong tun kik ciangin Sunday School naupangte tawh a sak ding Lungdam bawl tawh kisai la thak khat a phuah nop tha hong suak-a Bethlehem a va hawh na hong ngaihsun kik hi.Kha tang hiuhiau khipkhepa a omna te hong mu kik hi. Tua thuteng bulphuhin Bethlehem Khuaneu Mite Aw (Tdm.76) 1868 kumin hong phuak hi. Tangval pa min pen Phillips Brooks (1835-1893) ahi hi. Amah pen 6��’ sanga thugen a siam , la phuak la sak a siam, naupangte a it mahmah khat ahi hi. La aw phuak Lewis H Redner (1831-1893) a hi hi.

La phuakpa bangni Bethlem ah i pumpi in i vapai zoph kei zongin i lungsim tawh Bethlem ah paitek ni. Bethlem ah Zeisu a suah khit ciangin nisuahna lam pan mipilte Jerusalem ah hong tung uh hi. (Matt.2:1)

Leitung pilna tawh Zeisu I mu zo kei ding hi. Upmawh thu le kipilsak tawm thu tawh zong I mu zo kei ding hi. Tua te tawh Zeisu I zon leh mundang khat ah I tung kha ding hi.

Zeisu suahna mun Bethlehem pen sea level panin pi 2460 a sanna ah om a, Jerusalem panin leitaw lam tai 5 bang gamla hi. Jerusalem leuleu pen sea level panin pi 2550 a sanna-ah om a, a mual san ziate etlawm mahmah a , leitung buppi lungnop na (Late 48:2) mun ahi hi.

Bethlehem ah Zeisu a suah khit ciangin Zeisu bia dinga nisuahna lam pana hong pai mipilte Jerusalem hong tung uh hi.Kinak lehbulh mahmah hi. Aksipi zong en man nawn loin amau pilna tawh Zeisu suahna mun hong zon uh ciangin mundang pi khat hong tung uh hi. Kuate? Mipilte hi!

Kumpite tenna mahah suak ding cih mipilte in leitung pilna tawh hong ngaihsun keiisam uh hi ding hi ven kumpipa Herod omna Jerusalem hong tung uh hi. Jerusalem ding sa khin lua ngiat uh ahi manin A suahna mun cih bang dong nawn vet lo zawzen uha, “A suakkhinsa Judah-te kumpipa koi-ah om hiam?

Nisuahna lamah ama aksi ka mu uh a amah bia dingin kong pai uh hi.” (Matt.2:2) ci-in kumpipa dong uh hi. Kumpipa hong lung himawh a, a mite kiangah, “Khazih suah nading koi lai hiam? “ ci-in hong dong sanmawk hi.(tg.4) A mite in Micah 5:2 tungtawn in khazih suah nading pen Bethlehem ahina hong mukhia uh hi.

Laisiangtho tungtawn bekin khazih suah nading hong thei uh hi.Zan in Bethlehem-ah pumpi tawh I pai zo kei zongin lungsim tawh I pai nading kizawn hi hang.Bethlehem ah I pai ciangin leitung pilna kimakaih sak loin, Laisiangtho kimakaih sak ni.Laisiangtho loin Zeisu I mu zo kei ding hi.

(Nang Za Thawn i gelh, Nisim tongdam pan)

HONG NUSIA NGEILO KA TOPA

Kait aw, na lungsim a nopsak mah bangin na khempeuh ah nopsakna leh cidamna na ngah nading thu konggen hi. (3 John 2-)
Khat veivei leitungmi i hihna tawh sum ki deih in, ki haunuam mahmah hi. A kuamapeuhin hauh nading ngimna tawh na kisem in, sidek mangdek liang in ki hahkat hi.
Tua bang mahin i ngimna i geelnate hong tangtun loh ciang.... ka thunget nate Topa’n hong dawnglo, Pasian omlo ahitam peuh cikha thei hi hang.
Kepna thuaka, Camp sungah ka om laitak cihna ding theilo-in, lung khamin ka om hi. Nisim in thu ngenden in, thong sungah na kaseem hi. Thong sungah satpiang haza neng aa kipan haksa mahmah in, ka lawmte pen a U te a sunghpa tee cihbang in enden in, thong ah hong hawhden hi. Kei leh kalawm ZoKhai peenhong vehding lah omlo in ka haksa phadeuh uhhi. Lung kham mahmah in thu ka ngenngen hi. Sapiang, haza kaki sap hun lianlianun Pasian in a mite tung tawnin hong puak lengleng zel hi. Khatvei bang Camp hong tungthak kawl sen te khatin laibu thoh 1, bawlpen thoh 1 cih bangin hong leisak mawk hi. Tuabang tengtawh ka kinamtaak uhhi. Pasian in a tate hong nusia ngeilo hi. Bangmahlo tawh tua Camp sungah kha 8 bang omin, Pasian in hong tama saklo hi.
Thongpan ka tunzawh lawmte kiangah na kaseem hi. Nasep kaki patleh Malaysia hun hoihloh hong kituak lian leuleu hi. A kuama peuh nasep ki khawlsakin omnading neilo in mi tampi ciah cih zah dong hi-in, lauhuai mahmah mai hi. Pu (Boss) ten zong kuamah sangngamlo-in, a inn ah zong omsak ngamlo hi. A hihhang keizong ka cihna ding theituanlo-in, thu ka ngenngen hi. Ciahding ci lenglah sum omlo himawkin sih leh sih ci aa, a ki om ahi hi.
Mi pawlkhat ciah, pawlkhat omna ding neilo, Pu ten inn pialo...... Kawmkal ah Pasian in ka thungetna te hongdawng in.... hun hoihlo sung nangawn.... Pu te’ inn ah omtheihna leh nekding dawnding ka ngah lailai hi. I biak Topa min thang tahen.
Munkhat ka nasep leuleu ah lawmte ka luppih khat kawlte hi-in Calling tawh hongpai ahi hi. Tuapa pen zu lah dawnzeel, a lawmte sam zeel in ka ihmu thei ngeikei hi. Keizong kacih nang theituanlo-in thu ngenin tuapa thupha ka piapia hi. A sawtlo-in Pasian in ka thunget na hong dawngin tuapa ko inndei pan a deidang khat ah a pai nading thu hongom in.. Tua aa kipan hong nuam mahmah.... I biak Topa’n hong mangngilhlo a hihlam ka phawk saansaan hi.
1. Nasep neihloh ni, sum neihloh ni i sanggam te nangngawnin phone i hopih hang hong dawng nuamlo kha mah dinghi.
2. Zudawn, Zateep a naom ni na innkuanpih ten hong itlo kha lel mah dinghi.
3. Na nu na Pa, na Zi, na Sanggam teen hong telkhial kha mah dinghi.
A hi zongin Topa’n nang hong itden aa, na kiang ah hongom den hi.... cih mangngilh ngeiken! Na ginaat lohni, sum na neihlohni, thongsung aa naomni zong Topa’n hong mangngilh ngeilo hi.
Lungdam Daniel Mangpu dmangpu@yahoo.com
012 2249284